Kolagen jest rozpowszechnionym białkiem zwierzęcym nadającym elastyczność i strukturę wielu narządom.
Mamy wiele typów kolagenu, ale najbardziej rozpoznawalny to typ I. Typ I występuje w skórze, ścięgnach, więzadłach, kościach, zębinie.
Zastanówmy się, czy dzisiaj spożywamy kolagen w diecie?
Dawno temu nasze prababki gotowały godzinami kurze łapki i jadły w całości drobne rybki (np. szprotki), potem przyszła moda na galarety typu zimne nóżki. A teraz? Teraz nasze jadłospisy wyglądają inaczej. Unikamy wieprzowiny, bo niekorzystnie wpływa na choroby sercowo-naczyniowe. Gotowanie galaret jest czasochłonne i pracochłonne. Więc co mamy zrobić, aby pozyskać kolagen?
Dobrym źródłem są długo gotowane rosoły, np. przez 5-6h, zawierające m.in. kości wołowe czy cielęce. Taki rosół w weekend będzie doskonałym posiłkiem dla całej naszej rodziny.
Synteza kolagenu z dostarczanych z pożywieniem organizmowi aminokwasów do 40 r. ż. przebiega dosyć sprawnie, po tym okresie zaczyna spadać. Wtedy mamy dwie opcje: albo zwiększyć ilość kolagenu z diety, albo sięgnąć po suplementy.
Kolagen składa się z 3 nici, które jest nam ciężko strawić. Podczas gotowania te nici się rozwiązują i są dużo lepiej wchłaniane, dlatego zjedzenie surowej skóry zwierzęcia czy ścięgna nie dostarczy nam kolagenu, a jego długie gotowanie tak. Naukowcy poszli o krok dalej i pocięli cząstki kolagenu na drobne peptydy, które mają dobrą wchłanialność.
Na rynku farmaceutycznym pojawiły się pocięte formy kolagenu, które zostały nazwane peptydami kolagenowymi, hydrolizatem kolagenu lub też zastrzeżoną nazwą peptanu.
Hydrolizat kolagenu = Peptyd kolagenowy = PEPTAN.
Peptydy kolagenowe były badane i wykazują szereg prozdrowotnych właściwości, np. działanie odbudowujące chrząstkę stawową, działanie chondroregeneracyjne i przeciwzapalne, poprawiające ruchomość stawów, przeciwosteoporotyczne – zwiększające wchłanianie wapnia, przeciwzmarszczkowe, poprawiające elastyczność i nawilżenie skóry (poprzez stymulację produkcji kwasu hialuronowego), wzrost beztłuszczowej masy ciała (czyli mięśni), stymulujące tkankę łączną, przeciwdziałające sarkopenii i cellulitowi).
Kto powinien suplementować kolagen?
Po 40 r. ż. synteza kolagenu zaczyna spadać, a po 50 r. ż. znacząco spada z powodu:
- menopauzy (niedoborów hormonalnych)
- zanieczyszczenia środowiska,
- promieniowania UV,
- przetworzonego pożywienia,
- alkoholu,
- nikotynizmu,
Osoby po 40 r. ż., które nie zjadają rosołów czy galaret mogą rozważyć okresową suplementację kolagenu. Ale myślę, że grupą, która powinna suplementować kolagen są przede wszystkim pacjentki po menopauzie. Pamiętajmy, że kolagen znajduje się też w tkance łącznej i jego jakość odpowiada m.in. za występowanie nietrzymania moczu, schorzenia wstydliwego, ale popularnego u pacjentek po menopauzie. Dodatkowo u tych pacjentek rozwija się osteoporoza i powoli pojawia się zanik masy mięśniowej, a na te schorzenia kolagen ma prozdrowotny wpływ. Ilość kolagenu w porcji dziennej powinna wynosić ok. około 8g. Pamiętajmy jednak, że kolagen należy spożywać z witaminą C, która jest niezbędna w procesie jego syntezy.
Odmładzające kremy z kolagenem – fakt czy mit?
Kolagen to duże białko, które nie wchłania się przez skórę!
Zatem kremy i maseczki z kolagenem nie działają przeciwzmarszczkowo. Jest to zwykły chwyt reklamowy.
Oto wykres pokazujący spadek produkcji kolagenu wraz z wiekiem.
Doktor Lu.
Piśmiennictwo:
1.Daneault, A. et al. Biological effect of hydrolysed collagen on bone metabolism. Critical Reviews in Food Science and Nutrition. 2017; 57:1922-1937,
2. Marcus Elam, et al., 2014. A calcium-collagen chelate dietary supplement attenuates bone loss in postmenopausal women with Osteopenia: A randomized controlled trial. J. Med. Food. 2015; 18:324-3. Liu, J.L. et al., 2015. Combined oral administration of bovine collagen peptides with Calcium citrate inhibits bone loss in ovariectomized rats. PLoS ONE. 2015; 10: e0135019,
4. Proksch E, et al.Oral supplementation of specific collagen peptides has beneficial effects on human skin physiology: a double-blind, placebo-controlled study. Skin Pharmacol Physiol. 2014;27:47-55,
5. Bolke L, et al. A Collagen Supplement Improves Skin Hydration, Elasticity, Roughness, and Density: Results of a Randomized, Placebo-Controlled, Blind Study. Nutrients. 2019; 11:2494,
6. Zdzieblik D, et al. Collagen peptide supplementation in combination with resistance training improves body composition and increases muscle strength in elderly sarcopenic men: a randomised controlled trial. Br J Nutr. 2015; 114:1237-45,
7. Schunck M, et al. Dietary Supplementation with Specific Collagen Peptides Has a Body Mass Index-Dependent Beneficial Effect on Cellulite Morphology. J Med Food. 2015; 18:1340-8,
8. Nikolaeva TI, et al. Collagen Peptides from Hyaline Cartilage for the Treatment and Prevention of Joint Diseases: Isolation and Characteristics. Bull Exp Biol Med. 2019; 167:242-246.
Bądź na bieżąco!