Sok grejpfrutowy – zdrowy czy szkodliwy?

[Autopromocja]

Na niedawnym livie na Waszą prośbę omówiłam temat soku grejpfrutowego – czy jest zdrowy czy szkodliwy. Nie udało mi się wtedy zapisać tego tematu, dlatego teraz postanowiłam go omówić w formie artykułu, abyście mogli mieć w niego wgląd w każdej chwili.

Jak działa na nas sok grejpfrutowy?

Grejpfrut uchodzi za jeden z najzdrowszych cytrusów. Zawiera dużo witamin z grupy B, wit. C, E, także mikroelementy: wapń, żelazo, magnez. Owocowi temu przypisuje się też pozytywny wpływ na metabolizm. Odpowiedzialny jest za to związek nazywany naringina. Naringina ma właściwości przyspieszające przemianę materii i lekko przeczyszczające. To ona powoduje także gorzki smak grejpfrutów. W związku z tym nie powinien dziwić nas fakt, że dużo osób, które chcą się odchudzić, pije ten sok i jest on też polecany przez niektórych dietetyków jako wspomagający przy odchudzaniu.

Grejpfrut codziennie = chudnięcie?

Jeżeli będziemy codziennie spożywać sok z naturalnego grejpfruta lub jeść grejpfruta, to można przyjąć, że będzie to działało odchudzająco i będzie powodowało, że będziemy pozbywali się zbędnych kilogramów, jednak pod pewnymi warunkami.

Samo spożywanie soku z grejpfruta nie spowoduje, że będzie ktoś chudł. Odchudzanie jest procesem wieloetapowym i wielopoziomowym. Jeżeli ktoś nie będzie jadł posiłków regularnych, o odpowiednim składzie, to ten sok mu bardzo mało pomoże, taka osoba nie schudnie. Dlatego nie przywiązywałabym szczególnej wagi do właściwości odchudzających grejpfruta, jeśli odchudzanie nie jest odpowiednio zaplanowane jako cały proces. Grejpfrut może być jedynie wspomożeniem terapii odchudzającej.

Sok grejpfrutowy a insulinooporność

Temat insulinooporności jest ostatnio bardzo często wyszukiwany przez pacjentów, ponieważ jest to temat stosunkowo nowy, naukowcy zajmują się nim zaledwie od kilkunastu lat. Pacjenci mają dużą potrzebę zgłebiania tego tematu, z czego bardzo się cieszę, jak też z tego, że udało mi się zebrać najważniejsze informacje na temat insulinooporności, aby napisać dla Was książkę Insulinooporność – młodsza siostra otyłości. 5 kroków do wyleczenia.

Okazuje się, że sok grejpfrutowy nie tylko wspomaga obniżanie masy ciała, ale też obniża insulinooporność. Potwierdziło to jedno z badań na grupie ok. 90 pacjentów. Pacjentów podzielono na 3 grupy. Jedna z nich dostawała placebo, druga sok grejpfrutowy, a trzecia tabletki z wyciągu z grejpfruta. Badanie wykazało, że osoby z insulinoopornością, które piły sok z grejpfruta, ok 200 ml dziennie, uzyskały nieco większy spadek masy ciała (1,6 kg w ciągu 12 tygodni) niż pacjenci, którzy zażywali tabletki z wyciągiem z grejpfruta (1,5 kg w ciągu 12 tygodni). Można więc przyjąć, że wyciąg w tabletkach zadziałał porównywalnie do soku.

Co jeszcze cennego zawiera grejpfrut?

Grejpfrut jest niskokaloryczny i jest to prawdziwa bomba witaminowa. Wzmacnia odporność organizmu, a dzięki temu, że ma dużo witaminy C, działa antyoksydacyjnie. Grejpfruty różnią się kolorem, smakiem, wielkością. Najpopularniejszy i najzdrowszy jest grejpfrut czerwony, ma on najwięcej witaminy C oraz mikroelementów.

Oprócz witamin, mikroelementów, walorów smakowych, grejpfrut zawiera także flawonoidy. Są one obecne w skórce, w pestkach oraz w białej błonce grejpfruta. Są antyoksydantami, czyli usuwają wolne rodniki i również mają wpływ na masę ciała, na insulinooporność. Jak wszystkie antyoksydanty, flawonoidy mają w szerokim rozumieniu działanie odmładzające i antynowotworowe. Trzeba pamiętać oczywiście, że to nie jest tak, że jak będziemy pili sok z grejpfruta (lub jeśli będziemy jedli zielone warzywa, które też są antyoksydantami) to odmłodniejemy lub nie zachorujemy na nowotwór, jednak chciałam naświetlić, jak wiele cennych właściwości ma ten owoc, m.in. z zakresu medycyny anty-aging. O zagadnieniach anty-aging możecie przeczytać więcej na moim blogu tutaj.

Furanokumaryny w grejpfrucie – czym są i co powodują?

Mimo że grejpfruty mają tak dużo właściwości prozdrowotnych, nie są wskazane dla każdego. Mogą bowiem spowodować dużo szkody w organizmie u niektórych osób, ponieważ zawierają furanokumaryny. Są to substancje, które blokują metabolizm leków w wątrobie i w jelicie cienkim. Blokują one tzw. cytochrom P450, tzn. dezaktywują go, wyłączają z pracy. W związku z tym leki, które są rozkładane przez ten cytochrom, nie zostaną rozłożone. Czas, zanim cytochrom się odbuduje, to ok. 24 godziny (1 doba). Przy niektórych lekach są zalecenia, aby sok grejpfrutowy pić kilka godzin przed lub po zażyciu leku, lecz generalnie lepiej nie pić go w ogóle przy stosowaniu niektórych grup leków.

Ja wymienię teraz te grupy leków, przy których picie soku z grejpfruta może być ryzykowne. Ta grupa leków jest dosyć spora.

Leki, które wchodzą w niekorzystne dla organizmu interakcje z sokiem grejpfrutowym:

• antykoncepcja
• statyny, czyli leki na cholesterol
• blokery kanałów wapniowych, czyli leki na nadciśnienie
• leki antyarytmiczne, czyli leki, które hamują arytmię serca
• leki immunosupresyjne używane w niektórych chorobach reumatologicznych
• leki przeciwnowotworowe
• niektóre leki przeciwdepresyjne
• niektóre antybiotyki z grupy makrolidów, np. erytromycyna, klarytromycyna
• leki na kaszel, które zawierają dekstrometorfan (licznie występuje on w syropach, także w syropach dla dzieci)

Jeżeli stosujemy te leki i pijemy sok grejpfrutowy, powodujemy kumulację tego leku we krwi. Jeżeli np. będziemy brać antybiotyki makrolidowe, wówczas tego antybiotyku będziemy mieli więcej we krwi i to może dawać zaburzenia rytmu serca, a także obniżenie potasu czy magnezu. W przypadku leków immunosupresyjnych możemy spowodować niewydolność oddechową czy niewydolność nerek. Wynika to z tego, że jeżeli bierzemy taki lek immunosupresyjny i zablokujemy sobie jego metabolizm, to stężenie tego leku we krwi znacznie wzrośnie, stanie się toksyczne i spowoduje reakcję narządu: nerek lub płuc.

Jeżeli stosujemy antykoncepcję i regularnie pijemy sok grejpfrutowy lub przyjmujemy suplementy z grejpfruta, następuje kumulacja leku antykoncepcyjnego we krwi i więcej działań niepożądanych. Takimi działaniami niepożądanymi, które mogą wystąpić, będzie np. biegunka czy większe ryzyko zakrzepicy.

Jeżeli pijemy alkohol z sokiem grejpfrutowym, też wolniej będzie się on metabolizował, czyli szybciej się upijemy…

Podsumowanie

Jeżeli stosujemy leki z tych, które wymieniłam, nie jest wskazane, żebyśmy codzienni pili sok z grejpfruta czy wprowadzili jedzenie grejpfruta do codziennej diety. Dużo lepiej jest popijać leki wodą i unikać soku z grejpfruta. Mamy dużo więcej innych, fajnych, smacznych, ciekawych soków do wyboru, dużo polskich warzyw i owoców, które też zawierają antyoksydanty. Mogę polecić np. sok z jarmużu czy smoothie z jarmużu z cytryną i połową banana. Sok z grejpfruta nie jest nam niezbędny do życia :).

Pozdrawiam Was serdecznie,

Dr Lu.

Piśmiennictwo

1. D G Bailey , J Malcolm, O Arnold et al. Grapefruit Juice-Drug Interactions Br J Clin Pharmacol 1998;46:101-10.
2. Fujioka K, Greenway F, Sheard J, et al.
The effects of grapefruit on weight and insulin resistance: relationship to the metabolic syndrome.J Med Food. 2006 ;9:49-54.
3.Caitlin A Dow , Scott B Going, Hsiao-Hui S Chow, et al. The Effects of Daily Consumption of Grapefruit on Body Weight, Lipids, and Blood Pressure in Healthy, Overweight Adults. Metabolism. 2012;61:1026-35.

Bądź na bieżąco!

@okiem_doktor_luizy

FB/okiemdoktorluizy/