
Witajcie!
na pytanie, czym zajmuje się endokrynolog, można odpowiedzieć jednym wyrazem: HORMONAMI. Jednak abyście mogli to lepiej zrozumieć, postaram się Wam przedstawić to w obrazowy sposób.
Na początek trochę informacji, czym są hormony.
Hormony to potężne związki chemiczne, o ogromnej sile działania, które aktywują wiele procesów zarówno pozytywnych, ale czasami również negatywnych w naszym organizmie.
Jak wielka jest siła hormonów?
Wyobraź sobie, że np. posiadając w jajniku guzek wielkości łepka od szpilki, produkujący hormony męskie, możesz w ciągu kilku tygodni upodobnić się do mężczyzny…
W normalnych warunkach wszystkimi hormonami zarządzają król i królowa, czyli podwzgórze i przysadka mózgowa. Jak na władzę przystało, układ ten znajduje się w centrum naszej głowy.
Przysadka mózgowa jest wielkości wiśni i waży ok. 0,5-0,7 grama, ale ma potężną moc.
Przysadka mózgowa, będąc pobudzana przed podwzgórze, wydziela:
tzw. stymulatory do produkcji hormonów: TSH, FSH, LH, ACTH, GH
oraz hormony: PRL, LPH, MSH, ADH, oksytocynę.
Stymulatory, oddziałując na dany gruczoł dokrewny (tj. tarczycę, nadnercza, jajniki, jądra, trzustkę), powodują wydzielanie hormonów. Poniżej opiszę tylko najważniejsze efekty ich działania.
Czyli:
TSH stymuluje tarczycę do wydzielania hormonów fT3, fT4
ACTH stymuluje nadnercza, które dzięki temu wydzielają kortyzol, testosteron, DHEA-S, androstendion
FSH, LH stymulują jajniki do produkcji estradiolu i progesteronu
LH stymuluje jądra do produkcji testosteronu
GH – pobudza wzrastanie i przyrost masy ciała, dodatkowo pobudza wydzielanie insuliny przez trzustkę
Hormony produkowane przez przysadkę:
MSH – stymuluje pigmentację skóry
ADH – nerki – hamuje utratę wody i zagęszcza mocz
PRL, oksytocyna – powoduje laktację
oksytocyna – umożliwia akcję porodową
LPH – rozkład tkanki tłuszczowej
Należy sobie zdać sprawę z tego, że gdy dojdzie do uszkodzenia przysadki mózgowej, np. na wskutek wypadku komunikacyjnego lub przy urazie głowy, to nasze gruczoły produkujące hormony nie będą działać, mimo że są zdrowe. Można to porównać do sprawnego samochodu bez benzyny.
Co wtedy?
Gdy taka sytuacja się zdarzy, jesteśmy skazani na przyjmowanie wielu hormonów, niestety do końca życia.
O tym, jak przyjmować hormony piszę w artykule:
Jak przyjmować leki na tarczycę.
Jak przygotować się do wizyty u endokrynologa:
Pierwsza wizyta u endokrynologa / diabetologa – jakie badania zrobić (kobiety)?
Jakie badania zrobić przed wizytą u lekarza endokrynologa – diabetologa (mężczyźni).