Przyszła mamo, czy zrobiłaś już test w kierunku HIV?

2
2068

Ten artykuł na blogu będzie wyjątkowy. Nie endokrynologiczny ani nie diabetologiczny, ale poruszający sprawę nie tylko bardzo istotną w życiu człowieka, ale wręcz niezbędną dla życia: sprawę odporności. Przyjrzymy się wirusowi HIV oraz wywoływanej przez niego chorobie AIDS.

HIV i AIDS kiedyś i dziś

O HIV i AIDS wiemy dziś znacznie więcej niż 20-30 lat temu, dzięki czemu terapia pacjentów jest bardziej skuteczna i daje szansę na dłuższe życie z wirusem. Przede wszystkim jednak wiemy, jak działa mechanizm zakażania HIV oraz rozwoju tego wirusa w organizmie człowieka, a w związku z tym możemy skuteczniej zapobiegać zakażeniu, jak i minimalizować negatywny wpływ HIV na ludzkie życie. Dzięki nowoczesnym lekom HIV nie stanowi już bezpośredniego zagrożenia życia, ale niewykryte i nieleczone zakażenie HIV przeradza się w zespół chorobowy – AIDS, który może prowadzić do zgonu.

HIV a AIDS

Czym jest HIV? Jest to ludzki wirus nabytego niedoboru odporności, czyli taki, który powoduje upośledzenie, złe działanie naszej odporności. W wyniku tego odporność obniża się i wzrasta ryzyko nabycia infekcji, których normalnie, gdyby nasza odporność była na odpowiednim poziomie, byśmy nie nabyli. Może to być np. ciężki przebieg grzybicy. Ten zespół objawów, które pojawiają się w wyniku nabytego niedoboru odporności nazywamy AIDS. Czyli pacjent ma wirusa o nazwie HIV, ale choruje na AIDS.

Czy HIV zabija?

Samo zakażenie wirusem HIV nie zabija, dopiero NIEZDIAGNOZOWANE zakażenie HIV przekształca się w AIDS, które – NIELECZONE – prowadzi do zgonu.

Zakażenie wirusem HIV

Wbrew obiegowej opinii na ryzyko zakażenia HIV narażeni mogą być wszyscy, jednak muszą pojawić się konkretne drogi zakażenia. Wirus HIV nie jest przenoszony drogą kropelkową, a więc nie można się zakazić np. przez kaszel lub kichanie, tak jak w przypadku wirusa przeziębienia, grypy czy koronawirusa. Najczęściej zakażenie HIV jest wykrywane u osób młodych, około 20-39 roku życia.

Drogi zakażenia HIV to:

• kontakty seksualne (najczęstsza przyczyna zakażenia),
• kontakt z krwią osoby zakażonej, np. ukłucie zabrudzoną od krwi igłą,
• ciąża,
• poród,
• karmienie piersią.

Kto może się zakazić HIV?

Każdy bez względu na wiek, płeć, orientację czy rasę. Każda osoba podejmująca kontakt seksualny z partnerem, który nie wie czy jest zakażony, lub podejmująca inne ryzykowne zachowania jest narażona na zakażenie. W związku z tym wiedza na temat HIV/AIDS jest niezbędna każdemu człowiekowi.

Zakażenie HIV u dorosłych

Większe prawdopodobieństwo zakażenia osoby dorosłej wynika z głównej drogi przenoszenia wirusa HIV – drogą płciową, a zatem każda osoba mająca kontakt seksualny z partnerem, który nie wie czy jest zakażony czy nie, podejmuje ryzyko zakażenia. Także inne ryzykowne zachowania, które obejmują stosowanie wspólnych igieł i strzykawek, np. do podania środków psychoaktywnych, są czynnikami ryzyka zakażenia HIV.

Zakażenie HIV u dzieci

Dzieci, jako grupa co do zasady niepodejmująca kontaktów seksualnych ani niemająca dostępu do zainfekowanych igieł czy strzykawek, nie zakażają się w ten sposób. Jednak realne ryzyko zakażenia dziecka wirusem HIV istnieje i potencjalnie dotyczy KAŻDEGO dziecka. Drogami zakażenia są: ciąża, poród i karmienie piersią, a transmisja wirusa pochodzi od matki zakażonej HIV. To właśnie dlatego obecnie zaleca się wykonywanie badania diagnostycznego w kierunku HIV każdej kobiecie planującej ciążę.

HIV u ciężarnej

O ryzyku zakażenia wertykalnego, czyli przeniesienia HIV z seropozytywnej kobiety ciężarnej (tj. u kobiety, u której test w kierunku HIV dał wynik pozytywny) na jej dziecko nadal w powszechnej świadomości wiadomo za mało. Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że testy profilaktyczne w kierunku HIV dostępne są bezpłatnie dla każdej ciężarnej. Badanie w kierunku HIV znajduje się w koszyku świadczeń lekarza prowadzącego ciążę w ramach opieki zdrowotnej nad ciężarną, finansowanej z NFZ.

Zgodnie z rekomendacjami Polskiego Towarzystwo Ginekologów i Położników test w kierunku HIV powinien być wykonany u kobiety ciężarnej dwukrotnie, w pierwszym i trzecim trymestrze. Dwukrotnie przeprowadzona diagnostyka jest w ciąży bardzo ważna, bo w czasie wykonywania pierwszego testu kobieta może być w tzw. okienku serologicznym lub też do zakażenia mogło dojść w późniejszym okresie ciąży.

Należy również wspomnieć o sytuacji, w której wynik testu przesiewowego może być u kobiety ciężarnej fałszywie dodatni. W ciąży tak właśnie może się zdarzyć, dlatego wykonuje się zawsze test potwierdzenia (np. Western blot), który ostatecznie potwierdza lub wyklucza zakażenie HIV.

Istnieją również skuteczne metody zapobiegania przeniesienia zakażenia z matki na dziecko w czasie ciąży, porodu i podczas karmienia piersią. Zakażenia odmatczyne można więc praktycznie wyeliminować.

Profilaktyka odmatczynych zakażeń HIV

Profilaktyka boli najmniej – to zdanie często powtarzam. Jeśli chcemy uchronić swoje planowane dziecko przed zakażeniem HIV, zbadajmy się! Osoby planujące prokreację, tj. kobiety w ciąży i ich partnerzy, dla własnego spokoju i zdrowia swojego oraz potomstwa, powinny wykonać badanie w kierunku zakażenia HIV. Obecnie mamy mocno posuniętą do przodu profilaktykę i terapię HIV, dlatego osoby z HIV przy odpowiednim postępowaniu, mogą zakładać rodziny minimalizując ryzyko zakażenia dzieci. Najważniejsza jest diagnoza.

Czy ryzyko zakażenia HIV jest takie samo dla kobiet i mężczyzn?

Nie. Bardziej narażone są KOBIETY.

Kobieta jest aż czterokrotnie bardziej narażona na zakażenie, niż mężczyzna, ze względu na różnice w budowie anatomicznej, tj. większą powierzchnię błon śluzowych (pochwy) i długotrwały kontakt z materiałem potencjalnie zakaźnym (sperma). Dodatkowo wszelkie uszkodzenia śluzówki mogą ułatwić wniknięcie wirusa do organizmu.

Zakażenie HIV w kontaktach zawodowych i towarzyskich

Ryzyko zakażenia HIV w codziennych kontaktach zawodowych czy towarzyskich praktycznie nie istnieje – zakładając, że nie dochodzi do kontaktu seksualnego ani bezpośredniego kontaktu z krwią.

Codzienne sytuacje i czynności, które NIE SĄ obarczone ryzykiem zakażenia HIV to m.in.:

  • dotykanie drugiej osoby, np. podawanie ręki, ściskanie się, przytulanie,

  • całowanie,

  • śmiech, ocieranie łez,

  • pływanie w tym samym basenie,

  • korzystanie ze wspólnej toalety,

  • dzielenie się jedzeniem, wspólne korzystanie ze sztućców, naczyń,

  • wspólne korzystanie z przedmiotów i sprzętów domowych, np. mebli, książek,

  • posiadanie, głaskanie zwierząt właściciela zakażonego HIV.

Życie z HIV/AIDS

Od początku epidemii, czyli w ciągu już kilkudziesięciu lat włożono dużo wysiłku i przeznaczono wiele środków na walkę z HIV i AIDS. Zaprocentowało to ogromnymi postępami w leczeniu zakażeń HIV. Dziś, dzięki nowoczesnej terapii antyretrowirusowej (ARV), zakażenie HIV nie jest uznawane za chorobę nieuleczalną, lecz przewlekłą – tak, jak np. cukrzyca czy – patrząc na endokrynologię – choroba Hashimoto. Obecne leki na HIV zapewniają taki komfort życia, że można z tym wirusem normalnie funkcjonować, zakładać rodziny, mieć zdrowe dzieci, pracować. Jeśli są pod stałą opieką specjalistów i przyjmują leki zgodnie ze wskazaniami medycznymi, nie zakażają partnerów i mogą żyć wiele lat do późnej starości. Najważniejsze, żeby być świadomym zakażenia, a więc testować się i leczyć.

Jak sprawdzić, czy jestem zakażona / zakażony?

Można się tego dowiedzieć tylko przez wykonanie testu w kierunku HIV.

Test na HIV – jak przebiega i gdzie wykonać?

Podczas badania na obecność wirusa HIV pobiera się jedynie niewielką ilość krwi.

Badania wykonywane są w specjalnych punktach konsultacyjno-diagnostycznych. Adresy punktów znajdziecie na stronie: https://aids.gov.pl/pkd/. W każdym takim punkcie udzielane są też porady na temat HIV i AIDS dla pacjentów i osób zainteresowanych, z których można skorzystać przed testem i po teście. Testy na obecność wirusa HIV są bezpłatne i anonimowe, nie jest wymagane skierowanie od lekarza. Wynik jest gotowy do odebrania – w zależności od punktu – nawet w ciągu pół godziny. Po wynik należy przyjść osobiście, nigdy nie ujawnia się go telefonicznie, nie można go też odebrać przez internet czy korespondencyjnie.

Leczenie HIV w Polsce

Od wdrożenia badań w 1985 r. wykryto w Polsce ponad 26 tys. zakażeń HIV. Obecnie średnio 3 osoby dziennie w naszym kraju dowiadują się, że są zakażone wirusem HIV. Pacjenci zakażeni HIV i chorzy na AIDS mają zapewniony dostęp do ogólnopolskiego ujednoliconego systemu opieki medycznej, z pełną dostępnością do leków ARV, które są w Polsce bezpłatne Jak wspominałam wcześniej, mogą normalnie funkcjonować w społeczeństwie, a sama choroba AIDS, jak i zakażenie HIV nie są już postrzegane jako czynniki wykluczające chorego czy jakikolwiek rodzaj napiętnowania.

Pozdrawiam Was i zachęcam do badań na HIV zwłaszcza kobiety planujące ciążę.

Doktor Lu.

 

Artykuł powstał w ramach kampanii informacyjno-edukacyjnej „Czy wiesz, że?” prowadzonej przez Krajowe Centrum ds. AIDS. Oficjalna strona projektu: https://aids.gov.pl/czywieszze/ Numer bezpłatnego telefonu zaufania HIV/AIDS: 800 888 448. Adresy punktów testowania https://aids.gov.pl/pkd/

Poprzedni artykułHerbaty i tabletki odchudzające – hit czy kit?
Następny artykułZapomniana terapia cukrzycy typu 2

2 KOMENTARZE

Skomentuj Luiza Napiórkowska Anuluj odpowiedź

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.

The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.