W obecnych czasach tematem niezwykle gorącym z uwagi na symptomatologię objawów oraz mogącym wywoływać potrzebę wielu konsultacji jest choroba Hashimoto.
Choroba Hashimoto jest chorobą powodowaną przez nieprawidłowo funkcjonujący układ odpornościowy, który produkuje autoprzeciwciała: ATPO i ATG. Mają one potencjał tworzenia nacieków zapalnych w tarczycy i mogą przyczyniać się do jej rozrostu lub destrukcji.
Mamy dwie postaci choroby Hashimoto:
– z wolem
– z atrofią (zmniejszeniem) tarczycy
Dlaczego układ odpornościowy produkuje autoprzeciwciała, które uszkadzają naszą tarczycę?
Uważa się, że choroba występuje u osób predysponowanych genetycznie i ujawnia się pod wpływem czynników środowiskowych.
Przyczyny środowiskowe to m.in.:
- niedobór selenu,
- niedobór witaminy D,
- nadmierne spożycie jodu,
- stres,
- ciąża,
- przebycie niektórych infekcji wirusowych i bakteryjnych,
- niektóre leki.
Z rzeczy istotnych dodam jeszcze, że jest możliwość przejścia choroby Hashimoto w chorobę Graves-Basedowa.
Przebieg choroby Hashimoto ma swoje warianty i może objawiać się np. jako:
- poporodowe zapalenie tarczycy,
- bezobjawowe zapalnie tarczycy,
- Hasitoxicosis (nadczynność w przebiegu choroby Hashimoto).
Warianty choroby Hashimoto pokazują, że jest to choroba o wielu twarzach, dlatego też czasami sprawia trudności lecznicze.
Choroba Hashimoto należy do chorób autoimmunizacyjnych i zgodnie z zasadą autoimmunizacyjną: mając jedna chorobę można łatwiej nabyć inną. Dlatego pacjent z chorobą Hashimoto jest w grupie ryzyka wystąpienia innych chorób, takich jak:
- pierwotna niedoczynność kory nadnerczy lub przytarczyc,
- cukrzyca typu 1,
- bielactwo i/lub łysienie plackowate,
- niedokrwistość złośliwa,
- kandydoza (rodzaj grzybicy) skóry i błon śluzowych.
Jakie badania wykonać aby rozpoznać chorobę Hashimoto?
Są to:
- TSH, fT4, fT3, ATG, ATPO,
- usg tarczycy
Uwaga: na początku choroby zwykle pojawia się ATG (które w miarę lat zanika) potem pojawia się ATPO.
Zrozumieć Hashimoto
Aby zrozumieć leczenie choroby Hashimoto podzieliłam ją na:
- uśpioną (hormony tarczycy prawidłowe),
- aktywną (hormony tarczycy nieprawidłowe).
Podziału choroby Hashimoto na formę uśpioną i aktywną w medycynie nie ma, ja osobiście posługuję się takim podziałem dla potrzeby zrozumienia.
Choroba Hashimoto uśpiona
Nie ma przekonujących danych naukowych, aby jakiekolwiek leczenie było tu skuteczne: jest to stanowisko naukowe. Mimo, że badania obserwacyjne pokazują, że terapia selenem czy witaminą D może obniżać stężenie przeciwciał… Wynika to z faktu, że grupy badawcze są zbyt małe, aby wprowadzać te preparaty do „schematów książkowych”.
Jak wygląda praktyka kliniczna?
Po zebraniu wywiadu, badaniu pacjenta, ocenie wyników badań można rozważyć suplementację selenu, witaminy z grupy B, witaminy D czy w niektórych przypadkach jodu. Po włączeniu takiej suplementacji po 2-3 miesiącach zalecamy kontrolę, oceniamy wyniki badań i oceniamy, czy zastosowana terapia przyniosła oczekiwany efekt terapeutyczny.
Choroba Hashimoto aktywna
W tym przypadku włączamy odpowiednie leczenie, dodatkowo możemy rozważyć preparaty stosowane w terapii uśpionej formy choroby Hashimoto.
Czy dieta ma znaczenie?
Na początek trochę fizjologii. Czy wiecie, że na 1 komórkę przewodu pokarmowego przypada 10 komórek bakterii? Dodatkowo okazuje się, że liczba bakterii, wirusów i grzybów w naszych jelitach przewyższa ilość naszych komórek i jest określana mianem MIKROBIOMU. Ale to nie koniec. Obliczono ilość genów naszego mikrobiomu i okazuje się, że jest on 100 x większy niż ilość naszych genów. Brzmi to przerażająco, ale fakty są niepodważalne.
Zatem nie powinien dziwić nas fakt, że 70% odporności powstaje właśnie w jelitach.
Doniesienia medyczne pokazują, że wykluczenie mąki pszennej tak samo jak i mleka słodkiego zwierzęcego przynosi korzyści w leczeniu choroby Hashimoto. Mleko to produkt, który obecny jest w naszej kuchni od około… 50 lat, czyli odkąd mamy lodówki. Szczególna popularność mleka wynika z reklam picia kawy z mlekiem czy płatków śniadaniowych z mlekiem. Zgodnie z powiedzeniem ,,reklama dźwignią handlu”, picie mleka jest zakorzenione w naszym społeczeństwie jako niemal niezbędny składnik śniadania. Tymczasem słodkie mleko np. ze wspomnianymi płatkami śniadaniowymi wywołuje ogromne wyrzuty insuliny u osób je spożywających! Mówię tutaj o mleku słodkim, a nie fermentowanym (jogurtach, kefirach czy białym serze).
Stres
Czym on jest i jak działa na organizm?
Przyjrzyjmy się temu zjawisku bliżej. Stres oddziałując na nas mózg powoduje pobudzenie:
- osi podwzgórze-przysadka-nadnercza (produkcja kortyzolu),
- współczulnego układu nerwowego (produkcja adrenaliny)
- nieprawidłowych reakcji neuronalno-immunologicznych.
Te mechanizmy powodują zaburzenie flory bakteryjnej jelit, czyli przyczyniają się do powstania dysbiozy. A pamiętając, że nasz mikrobiom ma 100 x więcej genów niż my oraz że 70% odporności powstaje w jelitach, nie powinno nas dziwić, że stres jest przyczyną powstawania choroby Hashimoto.
Czy można się nie stresować?
To raczej trudne do wykonania. Obecnie w życiu mamy bardzo dużo różnych bodźców, które wytrącają nas z równowagi i zakłócają spokój naszego umysłu. Stresujemy się od dzieciństwa, gdzie nasz model stresu przejmowany jest często od rodziców czy opiekunów. Pamiętajmy jednak: „stres jest jak brud, trzeba go umieć zmywać”. Najlepiej zmywać brud na bieżąco, bo jak się nawarstwi, to trudno będzie go domyć. Są różne formy zmywania stresu, jedną z nich jest aktywność fizyczna, którą gorącą polecam. Podobnie jak hobby, taniec czy śpiew.
Mam nadzieję, że moje wyjaśnienia pomogą Wam zrozumieć istotę choroby Hashimoto.
Pozdrawiam Was cieplutko,
Dr Lu