„Pani Doktor, czy mogę sobie zbadać TSH po zakończeniu pracy”?
Witajcie, dziś chciałabym przytoczyć Wam historię z mojego ostatniego tygodnia pracy.
W ubiegły czwartek po raz kolejny spotkałam się z zapytaniem ,,Pani Doktor, jestem tak zajęta, codziennie pracuję, a w weekendy muszę ,,ogarnąć” dom. Czy badanie TSH mogłabym wykonać po pracy, którą kończę o godz. 15?”
Odpowiedź brzmi: TAK
Dlaczego?
Wydzielanie TSH zmienia się niewiele w ciągu dnia.
Uwaga: najwyższe stężenie TSH jest o północy, następnie zaczyna się obniżać podczas snu, aż do osiągnięcia niskiego poziomu w ciągu dnia. Najniższe stężenie TSH obserwujemy późnym popołudniem. Należy pamiętać, że rozpiętość TSH w ciągu dnia nie przekracza 0,75 mU/l.
Czy o każdej porze dnia mogę wykonać badanie TSH i fT4?
Odpowiedź brzmi TAK, poza kilkoma warunkami i wyjątkami:
1. Krew należy pobrać po 3 godzinach od zażycia leku, ponieważ przez ten czas utrzymuje się podniesione stężenie fT4 w surowicy (wynik będzie fałszywie zawyżony, bo jest to czas wchłaniana leku)
2. Odczekajmy 2 godziny po obfitym posiłku, aby pobrać krew (duży posiłek zafałszowuje wyniki)
3. Gdy jesteśmy w trakcie infekcji.
4. Tuż po infekcji.
5. Po nieprzespanej nocy.
6. Gdy zmieniamy strefę czasową, np. zaraz po powrocie z wakacji.
7. Jeśli mamy zespół bólowy (czyli gdy cokolwiek nas boli).
8. Po południu najlepiej oznaczyć TSH do godz. 16.
Z uwagi na ww. wyjątki najlepszą porą do pobrania krwi jest poranek, na czczo.
Co jest ważne
Aby porównać nowy wynik TSH z wcześniejszymi badaniami, istotnym jest wykonanie badania krwi o tej samej porze. Z reguły badania krwi wykonujemy rano na czczo, dlatego też lekarz rzadko pyta o porę pobrania TSH. Jeżeli to badanie wykonujemy po pracy, późnym popołudniem, należy poinformować o tym endokrynologa, celem dalszych prawidłowych zaleceń.
Kiedy wziąć lek?
I jeszcze jedno pytanie, z którym spotykam się nie tak rzadko, nawet u pacjentów leczonych od kilku lat hormonami tarczycy – kiedy wziąć L-tyroksynę, czyli lek na tarczycę, gdy wybieramy się na badania TSH i fT4 z krwi?
Jeżeli oznaczamy sobie TSH lub TSH i fT4 rano, na czczo, pamiętajmy, aby nie zażywać leku przed pobraniem krwi. Lek należy zażyć po pobraniu krwi.
